Các phương pháp điều trị ung thư hiện nay bao gồm hóa trị, xạ trị, phẫu thuật, liệu pháp đích,… trong đó hóa trị liệu là sử dụng các thuốc, hóa chất có tác dụng tiêu diệt tế bào ung thư hoặc ức chế sự phát triển của tế bào ung thư. Bên cạnh hiệu quả của hóa trị liệu thì phương pháp này cũng để lại cho bệnh nhân những tác dụng phụ không hề nhỏ. Vậy tác dụng phụ của thuốc điều trị ung thư gồm những gì? Mời các bạn tham khảo bài viết sau:
Cơ chế thuốc điều trị ung thư
Khi bạn hiểu được cơ chế tác động của thuốc lên cơ thể, bạn sẽ phần nào hiểu tại sao có nhiều tác dụng phụ của thuốc điều trị ung thư. Dựa trên hai nguyên tắc cơ bản là ức chế, kìm hãm hoặc tiêu diệt tế bào bệnh, thuốc điều trị ung thư gồm một số cơ chế sau:
- Can thiệt vào sự chuyển hóa của tế bào ung thư như Methotrexate, 5-flourouracil,..
- Điều hòa tín hiệu giao tiếp giữa các tế bào
- Ngăn cản sự hình thành mạch máu mới từ các khối u như Avasstin
- Bám vào DNA, ngăn cả sự tổng hợp DNA hoặc RNA tế bào như Etoposide, Doxoruxibin,…
- Gây tổn thương DNA, làm chết tê bào ung thư như Cisplatin
- Tác dụng trên vi ống và các protein liên quan cần thiết quá trình phân bào như Taxol
Vì trong cơ thể người bệnh luôn tồn tại song song tế bào lành và tế bào bệnh (tế bào ung thư) nên khi thuốc tác động lên các cơ quan đang bị bệnh thì không thể tránh khỏi ảnh hưởng đến các tế bào bình thường dẫn tới một số tác dụng phụ lên cơ thể bệnh nhân.
Các nhóm thuốc điều trị ung thư cơ bản và tác dụng phụ thường gặp:
Hiện nay, các công ty dược phẩm đa quốc gia vẫn đầu tư nhiều chi phí cho nghiên cứu và phát triển các thuốc điều trị ung thư để tìm ra những hoạt chất hiệu quả lớn nhất và tâc dụng phụ ít nhất. Tuy nhiên, các thuốc điều trị ung thư được FDA công nhận vẫn còn hạn chê và gồm một số nhóm cơ bản như sau
-
Nhóm tác nhân ngăn chặn tổng hợp DNA bằng alkyl hóa
Cisplatin là một thuốc hóa trị liệu ung thư điển hình thuộc nhóm alky hóa tế bào bằng cách tạo các liên kết chéo với DNA. Biệt dược chứa cisplatin có tác dụng gây độc tế bào, ức chế sự phát triển khối u, tuy nhiên nó sẽ không phân biệt được tế bào lành và tế bào bệnh nên dẫn đên nhiều tác dung không mong muốn với bệnh nhân. Nhẹ gồm nôn và buồn nôn, nặng hơn có thể tổn thương chức năng gan, thận, suy tủy xương, tăng acid uric máu,… là những tác dụng phụ của thuốc điều trị ung thư Cisplatin.
-
Nhóm các chất chống chuyển hóa
Nhóm chất chống chuyển hóa can thiệp vào sự chuyển hóa của tế bào ung thư, cụ thể hơn là ngăn cản quá trình tạo ra acid nucleic. Methotrexate là dược chất đầu tay thuộc nhóm này. Ngoài chỉ định trong điều trị các bệnh ung thư như ung thư bạch cầu, ung thư vú, ung thư phổi, ung thư bằng quang,..thì Methotrexate cũng được sử dụng trong điều trị viêm khớp dạng thấp. Một số tác dụng phụ nếu dùng nhóm này ở liều thấp là đau đầu, chóng mặt, viêm miệng, nôn, buồn nôn, tăng enzyme gan,…Với liều cao trong điều trị ung thư, người bệnh hay gặp có thể là bị ức chế tủy xương gây giảm bạch cầu, giảm tiểu cầu, thiếu máu; phát ban đỏ; ít gặp hơn là chảy máu và loét dạ dày, viêm ruột, xơ gan, loãng xương
-
Nhóm ức chế phân bào
Thuốc ức chế phân bào hay còn gọi là nhóm kháng vi ống do nó làm đông cứng các vị quản nội bào ức chế phân bào. Taxol thuộc nhóm này thường được chỉ định trong điều trị ung thư biểu mô buồng trứng, ung thư vú. Tác dụng phụ của thuốc điều trị ung thư bao gồm rụng tóc, suy tủy , hạ huyết áp, đau khớp, nhiễm khuẩn,…
4. Kháng sinh chống ung thư
Kháng sinh chống ung thư tác động lên tế bào bệnh dựa trên cơ chế chèn vào giữa các đoạn DNA làm đứt gãy DNA. Kháng sinh điển hình thuộc nhóm này là Doxorubicin được chỉ định trong điều trị bệnh bạch cầu, ung thư bàng quang, vú, dạ dày, phổi, buồng trứng, tuyến giáp,… Bệnh nhân sử dụng thuốc này có thể gặp tác dụng phụ nguy hiểm nhất là gây suy tim sung huyết, sưng đầu ruột, rối loạn nhịp tim, nôn, buồn nôn,…
Giảm tác dụng phụ của thuốc điều trị ung thư
Hóa trị liệu là phương pháp điều trị ung thư không thể thiếu với người bệnh ung thư. Nhưng với những tác dụng phụ nó mang lại là một bài toán khó cho bác sĩ khi phải cân nhắc giưa “lợi ích và nguy cơ” cho bệnh nhân. Vậy có cách nào hạn chế những tác dụng này cho bệnh nhân?
Vietlife Antican bao gồm các thành phần Nano Curcumin, Nano Ginger NDN, Nano Rutin NDN giúp chống oxy hóa, tăng sức đề kháng, sức miễn dịch cho người bệnh. Nghiên cứu độc tính cấp, độc tính bán trường diễn và kháng khối U Ung thư trên thực nghiệm của Viên nang mềm Vietlife Antican đã chứng minh Antican tăng hiệu quả và giảm tác dụng phụ của Cispatin đồng thời an toàn khi sử dụng lâu dài.
Với những thông tin trên, chúng tôi mong rằng đã cung cấp những thông tin hữu ích về tác dụng phụ của thuốc điều trị ung thư. Vui lòng gọi tới số Hotline 091 241 022 nếu bạn cần Dược sĩ tư vấn thêm. Chúc bạn và gia đình luôn mạnh khỏe.