Nhiều bệnh nhân ung thư ăn kiêng triệt để khiến cơ thể suy kiệt, sụt cân, không có sức khỏe chống chọi với bệnh. Số khác lại ăn thật nhiều chất cũng là sai lầm. Theo các chuyên gia y tế, chế độ dinh dưỡng với những loại thực phẩm phù hợp cho người bệnh giúp nâng cao thể trạng khi điều trị bệnh.
Hippocrates có câu: “Thuốc men của bạn phải là thức ăn của bạn và thức ăn của bạn phải là thuốc men của bạn”.
Ung thư làm thay đổi chuyển hóa bình thường của cơ thể, phá huỷ các khối cơ, mô của cơ thể, buộc cơ thể phải tiêu hóa nhiều hơn. Người bệnh ung thư cần phải chọn lựa thực phẩm vừa có lợi cho sức khỏe, vừa không hại cho quá trình điều trị bệnh ung thư. Nhờ đó nâng cao thể trạng, tăng sức đề kháng trong cuộc chiến chống ung thư, cơ hội sống lâu hơn.
Danh sách thực phẩm “tối kị” bệnh nhân ung thư không nên ăn:
– Kiêng các chất kích thích, đồ uống có ga và cồn: Thuốc lá, chất gây nghiện, rượu, bia, thuốc lá, cà phê…
– Thủy sản, hải sản: ngao, sò, ốc, hến, trai… những loại sống dưới bùn đất có nồng độ Pb (chì) cao; các loại hải sản có tính lạnh, có nguồn gốc từ vùng biển gần các khu công nghiệp (có chất thải công nghiệp độc hại).
– Thực phẩm chế biến sẵn, đồ lên men: đồ đông lạnh, đóng hộp như xúc xích, pa-tê (pâté), giăm-bông (jambon), thịt đông lạnh, dưa muối, hành muối…
– Các thực phẩm nướng, chiên, rán nhiều dầu mỡ: Đồ nướng chứa nhiều formol- gây ung thư, sinh ra trong quá trình chế biến. Đồ chiên, rán nhiều dầu mỡ làm cho bệnh ung thư phát triển nhanh hơn…
Tùy cơ địa, bệnh nhân ung thư không nên ăn các loại thực phẩm sau:
- Người cơ địa tính lạnh:
– Là người thiếu dương khí.
– Không nên ăn thực phẩm làm suy giảm tính lạnh như dưa, trái cây, rau và hải sản tính lạnh, đồ uống lạnh.
– Nên ăn thực phẩm giúp giữ ấm cơ thể.
- Người cơ địa tính nóng:
– Là người thừa dương khí
– Không nên ăn thực phẩm cay nóng, nhiều chất béo: gừng, hành, tỏi, ớt…; những đồ uống có cồn: rượu, bia, đồ hun nướng trên lửa, thịt chó, dê, gà… dễ sinh đờm động hỏa làm bệnh thêm nặng.
– Nên ăn đồ tươi mát.
- Người cơ địa hư:
– Là người dễ suy nhược cơ thể
– Không nên ăn thực phẩm dầu mỡ, nhiều chất béo như thịt mỡ, đồ chiên, rán, nhiều dầu mỡ, khó tiêu…
– Nên ăn đồ thanh đạm, hấp, luộc…
- Người cơ địa thực:
– Là người khỏe mạnh mới mắc ung thư.
– Không nên ăn thực phẩm: gà, vịt, cá; đồ dầu mỡ, nhiều chất béo… Kiêng các chất kích thích: thuốc lá, rượu, bia, cà phê…
– Nên bổ sung đồ ăn giàu protein hợp lý.
Thực phẩm người ung thư không nên ăn nếu mắc thêm bệnh khác
Với một số người bệnh phải chữa trị thêm các bệnh lý khác, cần phải kiêng các thực phẩm sau đây:
– Người ung thư mắc thêm bệnh Viêm loét dạ dày hành tá tràng: kiêng các đồ ăn tính nóng, vị chua, cay như đồ ăn có ớt, tỏi. Người bệnh không nên ăn quá no, đói, thực phẩm cứng, khó tiêu làm dạ dày phải hoạt động nhiều hơn.
– Người ung thư mắc thêm Huyết áp cao: tránh các đồ ăn mặn, chế biến đồ ăn hạn chế gia vị, muối, mắm…
– Người ung thư mắc thêm Đái tháo đường (tiểu đường): tránh đồ ngọt, đồ nhiều đường, các thực phẩm nhiều chất glucid như khoai, sắn, cơm trắng…; đồ uống có gas…
– Người ung thư mắc thêm bệnh suy thận: kiêng thực phẩm nhiều muối, mỡ động vật; các loại trái cây nhiều Kali như chuối…
– Người ung thư mắc thêm bệnh suy gan: kiêng thực phẩm nhiều đạm có nguồn gốc động vật, đồ dầu mỡ, đồ chiên – rán…
Khi điều trị bệnh, người ung thư không nên ăn các thực phẩm sau
– Khi hóa trị, xạ trị: để tránh làm giảm lượng bạch cầu trong máu, người bệnh nên ăn thực phẩm chứa nấm, lươn…, đồ cay nóng, không uống bia, rượu, đồ có gas.
– Khi điều trị phóng xạ: tránh không ăn các thực phẩm có tính nhiệt, ngậy béo như thịt chó, dê…
– Sau khi phẫu thuật: chỉ ăn đồ thanh mát, bổ dưỡng, tuyệt đối không ăn thực phẩm tính nóng, cay, béo mỡ dầu, hải sản.
Xây dựng chế độ ăn dinh dưỡng nhưng không ảnh hưởng tới bệnh, kết hợp chế độ tập luyện thể dục, thể thao, lối sống lành mạnh, tích cực sẽ giúp người bệnh ung thư đẩy lùi bệnh tật, kéo dài sự sống.
Nguyên Phó viện trưởng Viện Hóa học -Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam
